Het coronajaar 2020 was een bewogen jaar, waarin de RPO er desondanks in geslaagd is om de continuïteit van de praktijkopleiding te kunnen waarborgen. De omschakeling naar digitale begeleiding en beoordeling werd goed vorm gegeven en CEA kon een goede borging van de eindtermen van de praktijkopleidingen vaststellen. Tegelijkertijd kwam uit de visitaties van stagebureaus dit jaar naar voren dat de kwaliteit van de praktijkbegeleiders aandacht blijft vragen. CEA heeft de RPO hiervoor richtlijnen en suggesties aangereikt.
Verdere integratie
Per 1 januari 2020 is het geïntegreerd slotexamen ingevoerd. Dit is gunstig verlopen. Ook rondde de RPO de ontwikkeling en implementatie van simulatieopdrachten in 2020 af en werden de aanbieders hiervan geaccrediteerd. CEA en de RPO zijn doorlopend met elkaar en met de theoretische opleidingen in gesprek over verdere integratie van de theoretische opleiding en de praktijkopleiding. Dit draagt bij aan een hogere kwaliteit van de opleidingen én een verkorte effectieve studieduur (betere studeerbaarheid). Die gesprekken werpen inmiddels de eerste vruchten af. Sinds de invoering van de eindtermen in 2016 en het nieuwe opleidings- en toetsmodel in 2017 daalde de studieduur van de praktijkopleidingen gemiddeld van 5,5 naar 4,5 jaar. Nominaal duren de praktijkopleidingen Assurance en Accountancy-MKB drie jaar. CEA-voorzitter Willem te Beest hierover: “Laten we de accountancyopleiding niet verlengen als dat niet nodig is. Waar verdere integratie mogelijk is pakken we dat graag op.” CEA en RPO hebben uit de praktijk vernomen dat sommige kantoren eisen (willen) stellen aan werkervaring van trainees voordat zij aan de slag mogen. Volgens CEA is het van belang dat de focus met name ligt op wat de trainee aan het eind van de rit moet kunnen. De boodschap aan kantoren die eisen aan die werkervaring stellen, is daarmee in feite: “Faciliteer die jaren praktijkopleiding zo goed mogelijk, zodat trainees ook na afronding van hun studie bij je kantoor willen blijven werken en behouden blijven voor het openbare beroep.”
Evaluatie praktijkopleidingen
In 2020 begon de RPO met de evaluatie van de vernieuwde praktijkopleidingen Assurance en Accountancy-MKB (die in 2017 zijn gestart). Beide opleidingen zijn op meerdere punten doorgelicht, waaronder studeerbaarheid, administratieve belasting, effectiviteit, governance en de keten met taken en verantwoordelijkheden van de betrokkenen. Daarbij is ook notitie genomen van de signalen die CEA en de RPO van kantoren ontvangen. Zo geven sommige kantoren aan dat ze het lastig vinden om (overige) assurance-opdrachten aan te bieden voor Accountancy-MKB trainees. Dat is een zorgelijk geluid, omdat het per 2017 ingevoerde opleidingsmodel nu juist beter zou moeten aansluiten op de beroepspraktijk van betreffende trainees. De zorg wordt vergroot nu steeds meer accountantskantoren hun Wta-vergunning inleveren. Blijven er in de toekomst dan nog wel voldoende opleidingsplaatsen bestaan voor de Assurance-oriëntatie? Volgens de RPO is dat een zorg voor het beroep in brede zin. CEA ziet hier een belangrijke rol in weggelegd voor de NBA om deze ontwikkeling te volgen en daarop te acteren.
De voorlopige uitkomsten van de evaluatie door de RPO zijn met CEA gedeeld. CEA heeft deze met de RPO besproken, waarbij ook suggesties en aanbevelingen zijn gedaan om het opleidings- en toetsmodel verder te optimaliseren. De RPO betrekt de uitkomsten van de evaluatie en suggesties van CEA bij de herijking van het kwaliteitsbeleid voor de praktijkopleidingen.
De NBA is verantwoordelijk voor het uitvoeren van de praktijkopleiding tot accountant. Deze wettelijke taak heeft de NBA gemandateerd aan de RPO. CEA heeft als taak om te toetsen of de praktijkopleidingen voldoen aan de eindtermen. Dat doet CEA via risicogestuurd toezicht, waarbij zij zoveel mogelijk gebruikmaakt van de informatie van de RPO en steunt op de kwaliteitsmaatregelen die de RPO heeft getroffen. De uitkomsten van haar toezicht bespreekt CEA jaarlijks met de RPO en zijn opgenomen in het jaarverslag en jaarbericht.