CEA heeft de voorgestelde aanpassingen van de eindtermen overgenomen. De nieuwe, integrale tekst van de Eindtermen accountantsopleidingen 2016 (versie 1.2) is gepubliceerd in de Staatscourant (nr. 2019, 15460) en is van kracht per 1 september 2019. Op de website van CEA is ook een versie van het rapport in revisie beschikbaar, waarin de doorgevoerde wijzigingen direct zichtbaar zijn.
Inkadering advies
Bij de totstandkoming van haar advies heeft de redactieraad een aantal kaders geformuleerd. De accountantsopleidingen leiden een beginnend beroepsbeoefenaar op. Dat is een professional die als generalist in staat is vanuit conceptuele uitgangspunten kwaliteit te leveren en een moreel kompas kan zijn voor zijn/haar omgeving binnen de kwaliteitssystemen van zijn/haar accountantspraktijk. Dit uitgangspunt stelt natuurlijke grenzen aan de aard, inhoud en omvang van de opleidingen, waarbij het de kunst blijft een goede balans te vinden tussen conceptueel inzicht, (actuele) kennis en praktische vaardigheden. Specialisaties op deelgebieden behoren daarmee tot het post-ervaringsonderwijs al staat het opleidingen vrij om zich met deze specialisaties tijdens of in aanvulling op de accountantsopleiding te profileren.
Accountants en hun klanten begeven zich in een veeleisende wereld, waarin door de maatschappij naast het traditionele vakmanschap in toenemende mate beroep wordt gedaan op moraliteit/ethiek en de poortwachtersfunctie van de accountant. Te denken valt aan thema’s als compliance met wet- en regelgeving waaronder fraude & corruptie, geïntegreerde verslaggeving, onafhankelijkheid en structuurmodellen. Tegelijkertijd neemt de invloed van informatietechnologie - waaronder cyber- op de businessmodellen, activiteiten, systemen en processen aan klantzijde toe met als effect een noodzakelijke inhoudelijke herijking van de (bredere) dienstverlening door de accountant. De effectiviteit van de accountant is dus sterk afhankelijk van het begrijpen van de ontwikkelingen, de risico’s daaruit te onderkennen en het kunnen vertalen in daaruit volgende werkzaamheden. Deze technologische ontwikkelingen hebben ook invloed op het werkproces van de accountant (zoals SBR, data-analyse/process mining, artificial intelligence etc).
Uit het in 2018 uitgebrachte rapport ‘Young professionals - opvattingen over het accountantsberoep’ van de NBA Young Profs en Nyenrode Business Universiteit bleken zorgen te bestaan over de studeerbaarheid van de theorie-en praktijkdelen van de opleiding. De redactieraad heeft mede in die context gesteld dat het van belang is om het stapelen van eindtermen te voorkomen, met name door te zoeken naar (meer) stroomlijning tussen de vakken, waartoe zij aan CEA verschillende aanbevelingen heeft gedaan.
Ten slotte zag de redactieraad geen aanleiding om structuurwijzigingen voor te stellen. De huidige eindtermen bieden voldoende basis om invulling te geven aan de hiervoor genoemde ontwikkelingen. Daarmee ligt de urgentie op de verdere verankering van de eindtermen in het curriculum van de opleidingen.
Aanpassingen eindtermen per 1 september 2019
Vanuit bovengenoemde kaders heeft de redactieraad een beperkt aantal aanpassingen op enkele specifieke eindtermen geadviseerd. De aanpassingen zijn door opleiders eenvoudig te realiseren. Per 1 september 2019 worden de volgende aanpassingen doorgevoerd in de eindtermen van zowel de oriëntatie Assurance als Accountancy-MKB, tenzij anders aangegeven:
-
Eindterm FA-9 die ziet op kennis op hoofdlijnen van IFRS-SME vervalt,conform een verzoek van de hoogleraren Financial Accounting. Het staat opleidingen uiteraard vrij hier wel aandacht aan te geven.
-
In eindterm FA-14 (jaarrekeningbeleid) is de koppeling met fraude meer geëxpliciteerd door expliciet onderwerpen als verslaggevingsfraude en boekhoudschandalen te benoemen.
-
In eindterm FISC-3a en FISC-3b (maken van fiscale berekeningen en analyseren respectievelijk opstellen van aangiften) is overdrachtsbelasting toegevoegd.
En alleen in de eindtermen met oriëntatie Assurance voor de praktijkopleiding:
-
De verplichte toepassing van eindterm FA-8.3 (beoordelen jaarrekening volgens IFRS) in de praktijkopleiding van de opleiding met oriëntatie Assurance is vervallen. De reden hiervoor is dat in grote delen van de praktijk deze eindterm niet te realiseren is door ontbreken van geschikte cliënten. Deze wijziging wordt gerealiseerd door eindterm FA-8.3 te splitsen in een sub a (theoriedeel) en een sub b (praktijkdeel). De beheersing van deze eindterm in de theorieopleiding blijft ongewijzigd. Voor de praktijkopleiding wordt deze eindterm facultatief. Dit is bij de normering van de eindtermen van de praktijkopleiding nog eens extra toegelicht.
Herziene versie rapport eindtermen accountantsopleidingen 2016 (versie 1.2)
Versie 1.2 van het rapport Eindtermen accountantsopleidingen 2016 is qua structuur herzien en ook de tekst is op verschillende onderdelen aangepast. Dit betreft, behoudens de hiervoor beschreven wijziging van de eindtermen, geen materiële aanpassingen. De tekst van het rapport tot en met versie 1.1 was geschreven in de vorm van een advies van de Stuurgroep Herziening Eindtermen aan CEA, welk advies door CEA destijds integraal is overgenomen. Tevens beschreef het rapport de verschillen met de eerdere eindtermen. Nu de eindtermen 2016 een aantal jaren van kracht zijn, zijn de structuur en tekst van het rapport aangepast op de huidige (ist) situatie. Daarnaast is het opleidingsmodel gewijzigd door het vervallen van de opleiding met oriëntatie Accountancy-Finance. Ook deze wijziging is integraal in het rapport doorgevoerd.