Duurzaamheid: update over aanpassingen in de eindtermen

De Corporate Sustainability Reporting Directive (CSRD) van de EU is definitief en wordt momenteel vertaald naar Nederlandse wetgeving. CEA heeft de impact van de definitieve duurzaamheidsrichtlijn op de eindtermen opnieuw in kaart gebracht en wacht nu de behandeling in de Tweede Kamer af. Wij begrijpen dat er vragen zijn onder opleidingen, studenten en trainees. We geven hieronder daarom alvast antwoord op een aantal vragen. Check ook de antwoorden op (andere) veelgestelde vragen op onze FAQ-pagina en hou onze LinkedIn-pagina in de gaten voor het laatste nieuws.  

Wat betekent de definitieve CSRD voor de eindtermen? 

Eind 2021 hadden wij opleidingen en RPO al geïnformeerd over aanpassingen in de eindtermen die wij verwachtten op basis van de concept EU-richtlijn. Nu de definitieve duurzaamheidsrichtlijn bekend is, hebben we hier nogmaals naar gekeken en verdere aanpassingen doorgevoerd. Wij publiceren de aangepaste eindtermen zodra de Tweede Kamer de definitieve wetgeving heeft behandeld. Wij delen de verwachte wijzigingen wel alvast met universiteiten, hbo’s en RPO zodat ze aan de slag kunnen met hun opleidingsprogramma’s. 

Iedere accountant komt met duurzaamheid in aanraking. Daarom wordt het een verplicht onderdeel van het theoretisch deel van de accountantsopleiding voor zowel de oriëntatie Assurance als Accountancy-MKB. In voorbereiding op de CSRD-wetgeving hebben veel opleidingen duurzaamheid al op enige manier in hun curricula opgenomen. 

De urennorm voor de praktijkopleiding gaat wijzigen wanneer een trainee kiest om met een aantekening duurzaamheid af te studeren. Dit heeft te maken met de wettelijke verplichting om tenminste acht maanden van de driejarige praktijkopleiding te besteden aan assurance-onderzoek van duurzaamheidsrapportering of andere duurzaamheidsgerelateerde diensten. Check onze FAQ’s voor meer uitleg

(tekst gaat verder onder de afbeelding)

persoon staat voor scherm met verschillende opties

Wat voor keuzes hebben studenten en trainees?

In de theoretische opleiding krijgen studenten hoe dan ook te maken met duurzaamheid. Maar voor de praktijkopleiding verschilt het per oriëntatie en werkomgeving waar een trainee voor kiest. Het blijft een keuze of een accountant naast het uitvoeren van wettelijke controles ook toegelaten wil worden tot het NBA register voor de uitvoering van assurance-onderzoek van duurzaamheidsrapportering. Dit betekent dus dat duurzaamheidsassurance niet verplicht wordt voor een (startbekwame) accountant. Hieronder leggen wij per oriëntatie uit wat dit betekent voor de praktijkopleiding:

Oriëntatie Assurance

Trainees van de Assurance-oriëntatie hebben een keuze. Ze volgen de praktijkopleiding tot registeraccountant met of zonder de aantekening assurance duurzaamheidsrapportage. Ze kunnen deze aantekening eventueel ook op een later moment behalen na afronding van hun accountantsopleiding. 

Kiest een Assurance trainee voor een aantekening duurzaamheid? Dan moet deze aan een andere urennorm voldoen. Wij formuleren voor de praktijkopleiding een urennorm die aansluit bij de verplichting zoals opgenomen in de CSRD wetgeving. Behalve de urennorm geven wij ook kwalitatief richting aan hoe RPO en de stagebureaus invulling geven aan de activiteiten zodat trainees zich ontwikkelen tot een startbekwame accountant met aantekening duurzaamheid. Hier geven wij meer uitleg over de urennorm voor Assurance-trainees. 

Oriëntatie Accountancy-MKB 

Trainees van deze oriëntatie kunnen niet kiezen voor een aantekening met duurzaamheid. CSRD wetgeving ziet op assurance duurzaamheidsverslaggeving en stelt van daaruit geen eisen aan AA-accountants (zonder certificerende bevoegdheid). We verwachten dat alle accountants op enig moment in aanraking komen met de CSRD-wetgeving. Dus tijdens de praktijkopleiding kunnen trainees wel werkzaamheden op het gebied van duurzaamheid inbrengen. Op termijn bekijkt CEA op basis van ervaringen uit de mkb-beroepspraktijk samen met het onderwijs- en werkveld of en op welke manier duurzaamheid in de praktijkopleiding aan bod komt.

(tekst gaat verder onder de afbeelding)

keuzes voor studenten/trainees grafisch vormgegeven

Wat wordt de nieuwe urennorm voor Assurance opleiding met duurzaamheid? 

Een Assurance trainee kan de accountantsopleiding afronden met of zonder aantekening voor duurzaamheidsassurance. Wanneer een trainee kiest om af te studeren zonder aantekening dan verandert er niets aan de huidige urennorm. Kiest een trainee wel voor afstuderen met aantekening dan is deze verplicht om tijdens de praktijkopleiding 660 uren aan duurzaamheid te besteden, waarvan:

  • 330 aan assurance-onderzoek van duurzaamheidsrapportering, en
  • 330 uur aan duurzaamheidsgerelateerde werkzaamheden op andere vakgebieden (niet zijnde Audit & Assurance). 

De aantekening kan ook verkregen worden na te zijn afgestudeerd als registeraccountant. Een accountant moet dan aan de NBA aantonen aan de urennorm van 660 uur te voldoen en aan de theoretische eindtermen. Voor meer informatie verwijzen wij naar onze FAQ-pagina.

Wat betekent dit voor huidige trainees in de praktijkopleiding of accountants die al ingeschreven staan in het NBA register?

Wettelijk is een overgangsregeling bepaald voor reeds afgestudeerde accountants die voor 1 januari 2024 ingeschreven zijn in het accountantsregister met certificerende bevoegdheid: zij zullen via PE aan de nieuwe verplichtingen moeten voldoen. Voor hen geldt de aangepaste urennorm van 660 uur inzake de praktijkopleiding niet. 

Dezelfde overgangsregeling geldt ook voor de groep studenten en trainees die op 1 januari 2026 voldaan hebben aan de (huidige) eindtermen en dus uiterlijk 31 december 2025 het geïntegreerd slotexamen hebben behaald. Meer informatie over de overgangsregeling vind je op onze FAQ-pagina en op de website van de NBA over PE. 

Wanneer gaan de aangepaste eindtermen en urennorm in? 

De eindtermen kunnen pas van kracht worden op het moment dat de Nederlandse implementatie wetgeving formeel is aangenomen en geïmplementeerd. Aansluitend pas kan CEA de aangepaste eindtermen in de Staatscourant publiceren. Wij hebben regelmatig overleg met het ministerie van Financiën en de NBA over de Nederlandse wetgeving. Wij informeren het onderwijs- en werkveld zodra het kan en publiceren de aangepaste eindtermen op onze website en via LinkedIn. 

Eind 2021 hebben wij de opleidingen overigens al geïnformeerd over de impact van de EU-duurzaamheidsrichtlijn op de accountantsopleiding zodat zij zich konden voorbereiden. De vertaalslag van duurzaamheid in het curriculum hebben wij sindsdien systematisch meegenomen in ons toezicht op de theoretische en praktijkopleidingen. 

Onlangs zijn wij gestart met de herziening van de eindtermen. De adviezen uit het rapport Stip aan de Horizon en de Expertgroep nemen we daarin mee, net als de ervaringen uit de praktijk en uit het onderwijs rondom duurzaamheid. 

Heb je nog vragen? Check dan onze FAQ-pagina hier. Staat het antwoord daar niet tussen, stuur dan een mail naar info@cea.nl.